स्वतंत्र भारतातील महाराष्ट्राच्या ज्ञानविज्ञानाच्या क्षेत्रातील आधुनिक गरजा आधीच हेरुन महाराष्ट्र राज्याचे तत्कालीन मुख्यमंत्री माननीय श्री. यशवंतरावजी चव्हाण यांनी दिनांक १ मे १९६० रोजी, महाराष्ट्र राज्याच्या स्थापनेच्या वेळी शासनाची जी धोरणविषयक प्रमेये जाहीर केली त्यात मराठी साहित्य, कला व संस्कृती या क्षेत्रातील कार्याची प्रगती होईल असे आश्वासन दिले होते. त्याच धोरणानुसार महाराष्ट्राचे साहित्य, इतिहास व संस्कृती यांच्या विकासासाठी दिनांक १९ नोव्हेंबर १९६० रोजी शासनाने "साहित्य संस्कृती मंडळाची" स्थापना पहिल्यांदा पाच वर्षाकरिता केली.